HALK GASTRONOMİSİ – II

Son yılların popüler alanlarından biri gastronomi… 19. yy başında Yunanca gastros/mide ve nomos/yasa kelimelerinden türetilen ve o zamanlar yemek yasası anlamında kullanılan gastronomi terimi, günümüzde yeme-içmeye dair ne varsa kapsayacak şekilde anlam genişlemesine uğramıştır. Özellikle 2000’li yıllardan sonra dünya genelinde yeme-içme ve mutfağa dair profesyonel veya amatör olarak uğraş verenler ile akademik çevreler bu kavramı benimseyip kullanmaya başladılar. Bu durum kültür endüstrisi tarafından kültürel bir unsurun metalaştırılmasıyla oluşan faydacılığın büyüsüyle yakından ilgilidir.
Bireysel girişimlerden yerel yönetimlere hatta merkezi yönetimlere uzanan çabalarla yeme-içme kültürü, pazarlanarak ekonomik getiriler elde etmenin yanında sempatik güç devşirmenin unsuru hâline gelmiştir. Bu çerçevede dünyanın hemen her köşesinde gastronomiye karşı bir farkındalık oluşmuş; bireysel girişimler, şehirler ve ülkeler bu alanda kıyasıya bir yarışa girmiştir. UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Sözleşmesi ve Yaratıcı Şehirler Ağı Programı ile Avrupa Birliği’nin bir gıda ürününe Coğrafi İşaret vererek tescillemesi, söz konusu yarışın itici gücü olmuştur. Sözü edilen uluslararası programların ve internet kullanımının yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan ilgi ve hareketliliğe akademik çevreler de uzak kalamamış, bu alana bilimsel yaklaşan çalışmalar hız kazanmıştır. Bu çerçevede folklor, antropoloji, tarih, sosyoloji, işletme, turizm, kültür endüstrisi, uluslararası ilişkiler gibi sosyo-kültürel nitelikli gastronomi odaklı çalışmaların giderek arttığını görüyoruz.